• [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

    czyła przede wszystkim podniesienia statusu instytucji kształcących nauczycie-
    li, zwłaszcza różnych form seminariów i studiów nauczycielskich, oraz nasy-
    cenia treści kształcenia wiedzą akademicką. Reforma ta z jednej strony wycho-
    dzi naprzeciw trendom panującym w innych zawodach, uzależniających zawo-
    dowy status od jakości kwalifikacji potwierdzonych świadectwem/dyplomem
    ukończenia studiów, z drugiej uznaje konieczność podniesienia na wyższy
    poziom kształcenia intelektu. Obie te strategie dopełniają się nawzajem i
    wzmacniajÄ….
    Treści kształcenia wstępnego
    Próby podwyższenia poziomu oświaty wiązały się nie tylko z restruk-
    turyzacją instytucji wstępnego kształcenia nauczycieli czy też przedłużeniem
    czasu samego kształcenia. Równie ważne okazały się zmiany typu umiejętności
    i kompetencji kandydatów na przyszłych nauczycieli. Wynika to z kilku zało-
    żeń:
    " umiejętności nauczycielskie decydują o uzyskaniu pożą-
    danych wyników w szkole,
    " opinia publiczna na temat skuteczności pracy nauczy-
    ciela kształtuje się na podstawie informacji o umiejętno-
    ściach merytorycznych i pedagogicznych nauczycieli w
    ich pracy w szkole,
    " o typie pożądanych umiejętności nauczycielskich można
    poprawnie wnioskować ze zmian w programach wstęp-
    nego kształcenia nauczycieli (Digest... 1986, s. 20).
    Zmiany w obrębie programów wstępnego kształcenia nauczycieli w
    krajach UE są na różnych poziomach zaawansowania. Niektóre kraje podjęły
    szeroką reformę programów; inne tylko raczej zabiegi kosmetyczne.
    Przygotowanie praktyczne nauczycieli
    We wszystkich badanych systemach wstępnego kształcenia nauczy-
    cieli występuje praktyka nauczycielską, chociaż jej udział w planach nauczania
    bywa różny. Zakres takiego przygotowania we wstępnym kształceniu nauczy-
    cieli różnych szczebli waha się on od 60% czasu studiów nauczycieli przed-
    szkoli w Portugalii do 30 tygodni w Anglii i Walii (Wragg 1982, ss. 38-40).
    Podobnie wygląda sytuacja nauczycieli szkół podstawowych. Portugalia rjo-
    śwjjsca tej kwestii najwięcej czasu (aż 30-60% studiów), a Francji i Hiszpania
    tylko 12 tygodni. W programie kształcenia nauczycieli szkół średnich sytuacja
    wygląda bardziej jednolicie: prawie wszystkie badane kraje poświęcają na
    realizację tego składnika kształcenia około 15 lub więcej tygodni, jedynie
    Hiszpania o prawie połowę mniej (Pachociński 1992, ss. 104-116).
    Istnieją pewne prawidłowości w zasadach organizowania przygoto-
    wania praktycznego nauczycieli do pracy w przedszkolu i szkole. Przygotowa-
    nie praktyczne odbywa się już na uczelni poprzez lekcje modelowe w ramach
    techniki microteaching, ćwiczenia praktyczne w grupach studenckich lub in-
    dywidualnie. Wyniki tych zajęć są omawiane i oceniane nie tylko przez na-
    uczyciela, ale także przez innych studentów uczestniczących w tych zajęciach.
    Celem tych zabiegów jest uwrażliwienie kandydatów na nauczycieli na pro-
    blemy, które mogą wystąpić w czasie ich praktyki w szkole.
    Kolejny etap to praktyka pedagogiczna w takiej szkole (typ i szcze-
    bel), w jakiej nauczyciel będzie w przyszłości pracował. Zwykle przebiega ona
    pod nadzorem kwalifikowanego nauczyciela, który cieszy się opinią wzorowe-
    go metodyka przedmiotowego. W poczÄ…tkowym okresie student jedynie ob-
    serwuje pracę nauczyciela, ale - wraz z postępem we wprowadzaniu do zawodu
    - zaczyna włączać się aktywnie do różnych obowiązków, które realizuje pod
    kontrolą swojego opiekuna, a więc sprawdza prace domowe uczniów, udziela
    im konsultacji i pomaga w odrobieniu prac domowych (zwłaszcza tym, którzy
    byli nieobecni w szkole ze względu na chorobę lub inne zdarzenie losowe);
    wprawia się w prowadzeniu niektórych elementów, a pózniej całych lekcji
    (Patrick i in. 1982, ss. 74-75 i 66-67).
    Reasumując: odnosi się wrażenie, że w coraz większej liczbie krajów
    UE praktyki pedagogiczne uznawane są za niezbędny składnik przygotowania
    zawodowego. Wysoka wartość praktyk nauczycielskich w strukturze wstępne-
    go kształcenia nauczycieli wydaje się mocno przesadzona:  Niewiele jest do-
    wodów na to, że praktyki szkolne przyczyniają się do bardziej skutecznego
    nauczania.... Ocena z praktyki pedagogicznej, aczkolwiek istotna, nie stanowi
    jeszcze pewnego wskaznika prognostycznego przyszłych sukcesów w za-
    wodzie nauczycielskim. Konieczna jest dłuższa obserwacja nauczyciela w
    pracy, zanim otrzyma on stałe uprawnienia do wykonywania zawodu" (Pacho-
    ciński 1992, s. 48).
    Doskonalenie nauczycieli
    Doskonalenie nauczycieli zaczyna się w punkcie, w którym kończy
    się kształcenie wstępne. Edukacja nauczycieli stanowi continuum, w którym
    rozwój zawodowy zaczyna się na I roku studiów i trwa przez całą karierę za-
    wodową. Z założenia tego wynikają dwa fundamentalne pytania: (1) w jakim
    stopniu kształcenie wstępne tworzy przyszłego nauczyciela, wpływa na jego
    postawy i aspiracje zawodowe, co wiązać się będzie z koniecznością dokształ-
    cania się przez całe życie, by móc dysponować aktualną wiedzą i usprawniać
    swój warsztat dydaktyczny? (2) na ile system oświaty daje nauczycielowi moż-
    liwość dokształcania się i doskonalenia?
    Ustalanie polityki w sprawach doskonalenia
    Wiele wskazuje na to, że rządy państw UE są coraz bardziej świado-
    me wagi i znaczenia doskonalenia nauczycieli i że starają się uczynić je bar-
    dziej skutecznym. Rozszerza siÄ™ zakres decyzji znajdujÄ…cych siÄ™ w gestii od-
    powiednich ministerstw oświaty, zwiększają się też nakłady na tę działalność.
    Państwo ma bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji w spra-
    wach doskonalenia zawodowego nauczycieli w 9 krajach (Francja, Grecja,
    Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia i WÅ‚ochy),
    pośredni, przez inspektorów oświaty, w jednym (Belgia). Natomiast w Anglii
    za tę działalność odpowiadają osoby fizyczne i prawne, w Danii - placówki
    doskonalenia. W Niemczech państwo dopuszcza do współudziału w decyzjach
    w tym zakresie placówki doskonalenia, w Hiszpanii - osoby fizyczne i prawne.
    Jeśli idzie o decyzje dotyczące ustalania priorytetów w doskonaleniu nauczy-
    cieli, to mają na nie wpływ głównie nauczyciele (w Danii i Niemczech), pla-
    cówki doskonalenia - (w Holandii) oraz państwo (inspektorzy oświaty) (w
    Anglii i Walii).
    O doborze treści doskonalenia nauczycieli decyduje wiele czynników,
    ale i w tej kwestii państwo odgrywa bardzo istotną rolę w 7 krajach (Francja,
    Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Portugalia i Włochy). W niektórych
    krajach decyzje w imieniu państwa podejmują inspektorzy oświaty (Belgia,
    Luksemburg), w innych - władze regionalne (Francja, Holandia i Portugalia).
    Czynniki mające wpływ na podejmowane decyzje to: osoby fizyczne i prawne
    (Anglia i Walia, Belgia, Hiszpania), placówki doskonalenia (Anglia i Walia,
    Dania, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Portugalia i WÅ‚ochy),
    szkoły (Anglia i Walia, Włochy), nauczyciele (Hiszpania, Włochy) oraz władze
    regionalne (Francja, Portugalia).
    Tylko w jednym kraju (Hiszpania) państwo decyduje o selekcji kan-
    dydatów na kursy doskonalenia zawodowego nauczycieli; w trzech krajach
    wspierają państwo w tych sprawach inspektorzy oświaty (Belgia, Irlandia,
    Luksemburg), w trzech (Francja, Portugalia, Włochy) władze regionalne. Naj-
    częściej selekcji dokonują bezpośrednio szkoły (Anglia i Walia, Belgia, Fran-
    cja, Grecja, Holandia, Niemcy, Portugalia, Włochy); placówki doskonalenia
    (Dania, Holandia, Irlandia, Niemcy) oraz osoby fizyczne i prawne (Anglia i
    Walia, Belgia, Dania).
    Wpływ na decyzje dotyczące selekcji kandydatów na kursy doskona-
    lenia mają przede wszystkim szkoły (Dania, Hiszpania, Irlandia) w tych kra-
    jach, gdzie placówki doskonalące nie mają prawa decyzji. To samo dotyczy
    osób fizycznych i prawnych oraz placówek doskonalenia nauczycieli w Hisz-
    panii.
    Programy doskonalenia [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • matkadziecka.xlx.pl