-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Odtąd, do końca swojego długiego \ycia, nie wziął do ręki szabli - słu\ył
ojczyznie pracÄ….
Nota biograficzna
Przez kartki naszej opowieści przesunęła się postać człowieka, który \ył i
działał w burzliwej i obfitującej w wypadki epoce. Jego \ycie było
nierozerwalnie związane z doniosłymi dla Polski wydarzeniami, jej te\ poświęcał
swoją wiedzę i zdolności. Czas na podsumowanie zebranych o nim wiadomości. Czas
na próbę charakterystyki i oceny poznanej sylwetki.
Dezydery Adam Chłapowski urodził się 23 maja 1788 roku w jednym z majątków
swojego ojca (Zmiglu lub Turwi, dokładnie nie ustalono) Józefa, starosty
kościańskiego. Jego matką była Urszula z Mozczeńskich Chłapowska.
Ojciec naszego bohatera, przedstawiciel starej szlachty wielkopolskiej, nie
zapisał się dobrze w pamięci potomnych. śyjąc ponad stan, mocno nadszarpnął swój
majątek, w którym gospodarzył z wyjątkową lekkomyślnością. Szybko te\ pogodził
siÄ™ z nowymi rzÄ…dami pruskimi.
Początkowe wykształcenie Dezydery otrzymał w domu, pózniej uczęszczał do
Kolegium Pijarów w Rydzynie. W czternastym roku \ycia ojciec zapisał go do pułku
dragonów pruskich szefostwa generała Bruesewitza, w stopniu kadeta, tzw. wówczas
Fri-Corporal. Wcześnie stracił matkę, wyrastał więc w warunkach surowych, od
zarania sposobiąc się do zawodu \ołnierskiego.
Z pułku został skierowany do Instytutu Oficerów Inspekcji Berlińskiej,
prowadzonego przez słynnego wkrótce reformatora armii pruskiej, podpułkownika
Scharnhorsta. W ciągu trzech lat otrzymał tu solidne podstawy wiedzy wojskowej:
Jako kadet, a pózniej chorą\y, słuchał wykładów z dziedziny geografii wojskowej,
historii wojen, matematyki, logiki, artylerii, sztuki fortyfikacji, nauki o
prowadzeniu oblę\eń, jak równie\ taktyki. W 1805 roku został mianowany
porucznikiem. Jesienią 1806 roku zawierucha napoleońska zmiotła gmach pruskiej
potęgi, przerywając tym samym wojskową edukację Dezyderego. Z podziwem i
zachwytem młody chłopak oglądał wkraczające do Berlina oddziały francuskie,
które w kilkudniowej kampanii rozwiały mit o niezwycię\oności armii pruskiej.
Niewiele się namyślając, konno popędził do Poznania, pierwszy przywo\ąc tę
niezwykłą i radosną wiadomość do Wielkopolski.
Na miejsce uciekających w popłochu garnizonów i urzędów pruskich przybyli do
Wielkopolski Dąbrowski i Wybicki, niebawem te\ przyjechał do Poznania sam cesarz
Napoleon. W szeregach utworzonej dla niego gwardii honorowej znalazł się równie\
Chłapowski i tu po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę cesarza.
Kampanię 1807 roku odbył jako porucznik w szeregach 9 pułku piechoty księcia
Antoniego Sułkowskiego. Pod Tczewem uzyskał Legię Honorową. Podczas oblę\enia
Gdańska dostał się do niewoli, z której został zwolniony w wyniku postanowień
traktatu pokojowego w Tyl\y. Wracając do Warszawy, za przykładem Napoleona,
zatrzymywał się w ciekawszych miejscowościach, starając się je zapamiętać,
głównie pod kątem geografii wojskowej. Wiele uwagi poświęcił Litwie, której
zupełnie nie znał, a szczególnie okolicom Wilna.
20 września 1807 roku odebrał w Warszawie z rąk księcia Józefa Poniatowskiego
awans na kapitana i został mianowany adiutantem generała Dąbrowskiego. Jednak\e
ju\ 21 lutego 1808 roku powołano go na dwór cesarski jako oficera ordynansowego
Napoleona.
Zaczął się nowy okres w \yciu Chłapowskiego i jego błyskotliwa kariera. Był
bardzo popularny na dworze, gdzie nazywano go cherubinkiem , ale główne jego
zajęcia to zdobywanie wiedzy wojskowej. Specjalny dekret cesarski zezwalał mu na
uzupełnienie studiów w słynnej paryskiej szkole politechnicznej, ale uczyło go
przede wszystkim \ycie. Bliskość cesarza i ciągła słu\ba u niego pozostawiły
niezatarte piętno na charakterze Chłapowskiego. Wyrobiły w nim zdolność
koncentracji, energię, szybkość decyzji. Pozostając przy cesarzu, oprócz wiedzy
wojskowej zdobywał równie\ orientację polityczną.
Oprócz nale\nych jazd ordynansowych z poleceniami cesarskimi, z których
wywiązywał się znakomicie, miał mo\ność przypatrzenia się operacjom wojennym z
punktu widzenia najwy\szego dowództwa. U boku Napoleona odbył Chłapowski
kampanię hiszpańską 1808 roku i austriacką 1809 roku. Był u\ywany do misji
politycznych i wywiadowczych, dowodził te\ bezpośrednio na polu bitwy. W bitwie
pod Eckmhl na czele szwadronu wykonał kilka świetnych szar\y, za co został
obdarzony tytułem barona cesarstwa. [ Pobierz całość w formacie PDF ] - zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- matkadziecka.xlx.pl